Το βιβλίο αυτό δεν είναι η ιστοριογραφία μίας συγκεκριμένης πολιτικής ιδεολογίας, ούτε η θεωρητική ανάπτυξη μίας πολιτικής άποψης. Είναι μάλλον ένα δοκίμιο με την αυστηρή έννοια του όρου, δηλαδή μία προσπάθεια απόδειξης μίας θέσης.
Ο σύγχρονος κόσμος χαρακτηρίζεται από τον ατομικισμό και την έκθεση στις διεθνείς συνθήκες, με κυρίαρχη ιδεολογία το νεοφιλελευθερισμό και κυρίαρχο σύστημα τον ακραιφνή χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό. Οι συντεταγμένες αυτού του περιβάλλοντος πρέπει να γίνουν απόλυτα κατανοητές και να βρεθούν οι μηχανισμοί και οι κανόνες που θα επιτρέψουν ένα δικαιότερο προσανατολισμό της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Αυτή πρέπει να είναι η αποστολή της αριστεράς σήμερα.
Καθόλου τυχαία, η αριστερά στις μέρες μας αντιμετωπίζει μία πρωτόγνωρη κρίση λόγου, ιδεών και προτάσεων. Η κομμουνιστική αριστερά έχασε το βασικό πεδίον αναφοράς της, μετά την κατάρρευση των ολοκληρωτικών καθεστώτων του Ανατολικού Μπλοκ, ενώ η σοσιαλδημοκρατία και η ριζοσπαστική αριστερά έχασαν το λαϊκό τους έρεισμα, αφού δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τις καταστροφικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης, παρά μόνο στοιχιζόμενες πίσω από νεοφιλελεύθερες πολιτικές ακραίας λιτότητας, για την αναχαίτιση κυρίως των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Η αριστερά, αν θέλει να επιβιώσει, είτε ως θεωρητική αναζήτηση είτε ως πολιτική πρακτική, θα πρέπει να εγκαταλείψει τη μόνιμη στάση της βαλλόμενης, αμυντικής και φιλοκατήγορης μειοψηφίας και να ενστερνιστεί κάποια απαρέγκλιτα στοιχεία του πολιτικού φιλελευθερισμού και της οικονομίας της αγοράς. Θα πρέπει να απαλλαγεί από τη θεωρητική ορθοδοξία του μαρξισμού και να ταυτιστεί με τις αρχές του σεβασμού του ατόμου και της κοινωνίας των ελευθεριών, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις του σημερινού κόσμου. Θα πρέπει να εγκαταλείψει τους λαϊκιστικούς ριζοσπαστισμούς, την πολιτισμική ομογενοποίηση και τους μοντέρνους κομφορμισμούς και να προτείνει ένα ρεαλιστικό αναπτυξιακό μοντέλο, το οποίο θα διασφαλίζει ένα επιθυμητό επίπεδο κοινωνικής δικαιοσύνης και προστασίας του ατόμου, αλλά ταυτόχρονα και έναν αποδεκτό βαθμό οικονομικής αποτελεσματικότητας.
Η αριστερά θα πρέπει να εγκαταλείψει την πεποίθηση ότι κάποια μέρα θα έρθει η ιδεώδης κοινωνία, ο νέος άνθρωπος και το λαμπρό μέλλον. Θα πρέπει να αντιληφθεί ότι η ανθρώπινη ύπαρξη είναι προϊόν της ιστορίας και μόνο σταδιακά μπορεί να αλλάξει με την επίδραση των ηθών και των νόμων. Θα πρέπει να αντιληφθεί ότι ριζοσπαστισμός δεν είναι η καθαρότητα της ιδεολογίας, αλλά η πρόταξη των πρακτικών αναγκών, έστω και υπό συνθήκες αναγκαστικής ιδεολογικής επιμειξίας. Ριζοσπαστισμός δεν είναι η τάση να βλέπουμε συνωμοσίες και χειραγωγήσεις, ακόμα και στις πιο καλοπροαίρετες μεταρρυθμίσεις, αλλά η ειλικρινής προσπάθεια κατανόησης της περιπλοκότητας του σύγχρονου κόσμου και η απόπειρα να δοθούν λύσεις που θα υποστηρίζουν τις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις, τιθασεύοντας την απληστία και την ανθρωποφαγία του κεφαλαίου, χωρίς όμως ταυτόχρονα να υπονομεύονται και οι βασικοί δημοκρατικοί κανόνες.
Οι εργαζόμενοι προτιμούν να είναι κάτι μέσα στον κόσμο στον οποίο ζουν, αντί να αγωνίζονται να γίνουν το παν σε ένα κόσμο που δε θα υπάρξει ποτέ. Όσο η αριστερά δε θα κατανοεί αυτήν την αυτονόητη αλήθεια, τόσο ο καπιταλισμός θα μένει χωρίς ιδεολογικό αντίπαλο, εκτός ίσως από το χρόνο και τον ίδιο του τον εαυτό…
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα...
O Νίκος Αντωνάκης σπούδασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο York της Αγγλίας, απ’ όπου πήρε το πτυχίο Master of Science, και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο οποίο ανακηρύχτηκε διδάκτωρ το 1995. Την περίοδο 2000-2001 εκπόνησε μεταδιδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα Αναπτυξιακές Επιδράσεις των Αμυντικών Δαπανών στην Ελλάδα. Είναι ειδικευμένος στη Βιομηχανική Οικονομική, Βιομηχανική Οργάνωση και Οικονομική της Άμυνας. Η κύρια συμβολή του στη βιβλιογραφία ήταν η ανάπτυξη δυναμικών μακροοικονομετρικών υποδειγμάτων για τη σχέση αμυντικών δαπανών και οικονομικής ανάπτυξης.
Έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής επιτροπής της Επιθεώρησης για Κοινοτικά θέματα ΕΛΛΑΔΑ και ΕΟΚ και συνεργάτης του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) και του Centre for Defence Economics του Πανεπιστημίου York. Έχει διδάξει επί σειρά ετών στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι ιδρυτικό μέλος της European Economic Association και μέλος της Royal Economic Society (M. Βρετανία) και της International Defence Economics Association, ενώ τo όνομά του έχει συμπεριληφθεί στο Global Register of Experts on Economic Aspects of Military Affairs του 1994.
Είναι ο συγγραφέας των βιβλίων:
• Αμυντικές Δαπάνες και Εθνική Οικονομία: Η Περίπτωση της Ελλάδας και των Χωρών-Μελών της ΕΟΚ (Ευρωκοινοτικές Εκδόσεις, 1989).
• Η Πολιτική Οικονομία της Άμυνας στη Μεταπολεμική Ελλάδα (Εκδόσεις Συμεών, 1995).
• Άμυνα και Οικονομική Ανάπτυξη στην Ελλάδα (Εκδόσεις Διάττων, 1997).
• Διεθνής Ανταγωνιστικότητα και Βιομηχανική Στρατηγική (επιμέλεια με τον Χ. Πιτέλη, Εκδόσεις Τυπωθήτω, 1998).
• Θεμελιώδεις Αρχές Οικονομικής Ανάλυσης (Εκδόσεις Συμεών, 1999).
• Αναπτυξιακές Επιδράσεις των Αμυντικών Δαπανών στην Ελλάδα (Εκδόσεις Τυπωθήτω, 2000).
• Εφαρμογές Οικονομικών της Άμυνας στην Ελληνική Οικονομία (Εκδόσεις Παπαζήση, 2002).
• Επιτομή Πολιτικής Οικονομίας (Εκδόσεις Συμεών, 2005).
• Μακροοικονομική: Θεωρία και Πρακτική (με τον Π. Κούρτη, Εκδόσεις Σταμούλη, 2007).
• Ερμηνεύοντας τον Μαρξ …την Εποχή της Παγκοσμιοποίησης (Καστανιώτης & Διάττων, 2008).
• Η Δικτατορία της …Δημοκρατίας στην Ελλάδα (Καστανιώτης & Διάττων, 2010).
• Οι οικονομικές κρίσεις, η Θεωρία του Χάους και η μοίρα του καπιταλισμού (Εκδόσεις Συμεών, 2014).
• Η περιπέτεια της Πολιτικής Οικονομίας: Ο Ορθολογισμός και η Επιστημολογία ενός Αμφιλεγόμενου Κλάδου (Εκδόσεις Οσελότος, 2015).
Επίσης, έχει δημοσιεύσει 33 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους της Ελλάδας, της Μ. Βρετανίας, των ΗΠΑ, της Ιταλίας και της Νορβηγίας, ενώ έχει διατελέσει συντονιστής σε προγράμματα της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπηρετεί στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης και έχει διατελέσει μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης.